Ağrı Direnişinin Efsanelerinden Edoyê Azîzî

Çocukluğum da şahit olduğum tüm yaşlı toplantıların da, meclislerin de hemen hemen her akşam Edoyê Azîzî ismini duyardım. Çocuk aklımla Edo'yu aklımda on metre boyunda, süper güç sahibi bir kahraman olarak hayal eder, içten içe ona hayran olur, zor günlerde bizimde imdadımıza yetişeceğini düşünürdüm.


Ağrı İsyanlarının ünlü direnişçisi Edoyê Azîzî (Azizanlı Edo), Azîzî aşiretindendir. Ağrı Tutak'ın Hasûna (Türkçeleştirilmiş ismi Dorukdibi) köyündendir.

Şimdiye kadar akrabalarından kimseye ulaşamadığımız için, Edoyê Azîzî ve ailesinin isyan sürecindeki konumu, akıbetleri hakkında çok fazla bilgi sahibi değiliz.

Biroyê Hesikê Têlî'nin kardeşi Eyüp'ün kızı Zeynep, kendisiyle yapılan bir röportajda, Edoyê Azîzî ailesinin de kendileri ile birlikte Anadolu'ya sürgün edildiğini söylüyor.

İhsan Nuri Paşa, anılarında "Edoyê Azîzî gurubu" ifadesini kullanıyor. Bu ifadeden Edoyê Azîzî'nin sıradan bir savaşçı olmadığını. Bir gurup lideri olduğunu anlıyoruz.

Annem de Azîzî aşiretinden olduğu için, Edoyê Azîzî ile ilgili çok şey anlatır, Azîzî olması ile gurur duyar. Ama yukarıda da belirttiğim gibi, yakın bir akrabasına ulaşıp bilgileri teyit ettirme imkanım, henüz olmadı.

Kaybolmasınlar diye Ağrı'da köy köy dolaşıp, yerel dengbêjlerin kasetlerini toplamıştım. Bu kasetlerde, Edoyê Azîzî ile ilgili bir kaç kılam bulup, yotubeye eklemiştim. Onları buraya ekliyorum.